Zdecydowałam się przedstawić postać ze starej baśni, którą kojarzę z dzieciństwa - Król Kruków. Niepokojący klimat tej opowieści i niezwykłe, trochę straszne ilustracje upodabniały ten twór do Baśni Braci Grimm (tych nieocenzurowanych!). Moja miss jest przedstawiona jako sam Król Kruków właśnie - potężne, trochę straszne ptaszysko z ostrymi szponami.
Baśń Gaskońska Król Kruków
Paul Delarue
baśń gaskońska
tł. Stanisław Dygat
Żył raz pewien człowiek, który był zielony jak trawa i miał tylko jedno oko na samym środku czoła. Ów Zielony Człowiek mieszkał w starym domku na skraju lasu Ramier. Wraz z nim żyły tam trzy jego córki: najstarsza – piękna jak poranek, młodsza – piękniejsza od starszej, najmłodsza, która miała zaledwie dziesięć lat – piękniejsza od tamtych dwu.
Pewnego zimowego wieczoru Zielony Człowiek wyglądał przez okno. Zapadła noc, mgła wznosiła się znad rzeki Gers. Nagle dał się słyszeć potężny łopot skrzydeł. Nadleciał ptak, wielki jak byk i czarny jak wnętrze komina, i usiadł na parapecie okna.
- Kra, kra, kra! Jestem Królem Kruków.
- Czego chcesz ode mnie, Królu Kruków?
- Kra, kra, kra! Chcę jednej z twych trzech córek za żonę, Zielony Człowieku.
- Zaczekaj na mnie, Królu Kruków.
Zielony Człowiek poszedł do pokoju swych trzech córek.
- Słuchajcie, córuchny. Nadleciał Król Kruków. Chce poślubić jedną z was.
- Ojcze – rzekła najstarsza – już blisko rok jak zaręczyłam się z synem króla Hiszpanii, który przybył do Lectoure zakupić muły na jarmarku w dniu świętego Marcina. Wczoraj mój luby dał mi znać, że przybędzie niezadługo, by zabrać mnie do swego kraju. Widzisz więc, mój ojcze, że nie mogę zaślubić Króla Kruków.
- Ojcze – powiedziała młodsza – już blisko rok, jak zaręczyłam się z synem Króla Morskich Wysp. Wczoraj mój luby dał mi znać przez marynarza z Bordeaux, że przybędzie niezadługo zabrać mnie do swego kraju. Widzisz więc, mój ojcze, że nie mogę zaślubić Króla Kruków.
Wtedy Zielony Człowiek popatrzył na ostatnią swoją córkę.
Widząc, jaka jest młodziutka, poczuł litość i pomyślał:
„Nie mogę wydać tego dziecka za Króla Kruków, jest jeszcze za młoda”.
Wobec tego nie pytał o nic swej najmłodszej córki i powrócił do siedzącego na oknie Króla Kruków.
- Królu Kruków, żadna z moich córek nie chce ciebie.
Król Kruków wpadł w straszny gniew. Potężnym uderzeniem dzioba wybił oko, które Zielony Człowiek miał na samym środku czoła, po czym odfrunął w mgłę.
Zielony Człowiek zaczął krzyczeć jak opętany przez diabła. Na jego krzyk przybiegły trzy córki.
- Co ci jest, ojcze? Kto wybił ci oko?
- Król Kruków. Wszystkie trzy odmówiłyście mu ręki.
- Ojcze – powiedziała najmłodsza – nie po to jestem na świecie, by ci przeczyć. Jednak ja nie odmówiłam ręki Królowi Kruków.
- Dobrze. Zaprowadź mnie do łóżka. Niech nikt nie wchodzi do mojego pokoju bez wezwania.
Trzecia córka uczyniła, jak rozkazał jej ojciec. Wtedy Zielony Człowiek stanął w oknie. Zapadła noc, mgła wznosiła się znad rzeki Gers. Nagle dał się słyszeć potężny łopot skrzydeł. Ptak, wielki jak byk i czarny jak wnętrze komina, nadleciał i siadł na parapecie okna.
- Kra, kra, kra! Jestem Królem Kruków.
- Czego chcesz ode mnie, Królu Kruków?
- Kra, kra, kra! Chcę jednej z twych trzech córek za żonę, Zielony Człowieku.
- Dostaniesz moją trzecią córkę, Królu Kruków.
Wtedy Król Kruków zwrócił wzrok Zielonemu Człowiekowi i krzyknął:
- Kra, kra, kra! Powiedz mojej narzeczonej, żeby była gotowa na jutro rano o brzasku, w białej sukni i wianku weselnym.
Na drugi dzień o brzasku niebo poczerniało od kruków, które przybyły w nocy. Przed domem Zielonego Człowieka święcono ceremonię małżeństwa. Król Kruków stał obok swojej żony, okryty wielkim całunem, białym jak śnieg.
- Kra, kra, kra! Zaprowadźcie moją żonę do jej ojca.
Zaprowadzono żonę do jej ojca. Wtedy Król Kruków wyszedł spod wielkiego całunu białego jak śnieg.
- Kra, kra, kra! Zatrzymaj twą córkę, Zielony Człowieku, aż do południa. Moje kruki mają rozkaz, aby o tej porze zabrać ją do mego kraju.
I odfrunął na północ. W południe żona stała na progu domu.
- Żegnaj, ojcze, żegnajcie, siostry! Opuszczam moją ziemię i mój dom. Jadę do obcego kraju. Nie wrócę nigdy, nigdy…
Wtedy kruki wzięły swoją królową i uniosły w przestworza do kraju zimna, do kraju lodu, gdzie nie ma ani drzew, ani zieleni. Nim zaszło słońce, zrobili trzy tysiące mil. Kruki postawiły królową przed głównym wejściem do pałacu.
- Dziękuję wam, kruki. Nie zapomnę usługi, którą oddałyście mi. Teraz zjedzcie kolację i idźcie spać. Dobrzeście sobie na to zasłużyły.
Kruki odfrunęły, a królowa weszła do swojego pałacu. Był siedem razy większy od kościoła w Lectoure. Wszędzie paliły się światła. Kominki płonęły jak piece w cegielni. Ale królowa nie ujrzała nigdzie żywego ducha.
Błądząc z pokoju do pokoju, zaszła wreszcie do wielkiej sali, w której był stół zastawiony potrawami i winami wszelkich rodzajów. Było tam tylko jedno nakrycie. Królowa zasiadła do stołu. Ale nie miała ochoty ani pić, ani jeść – myślała bez przerwy o swoim kraju i o swoich bliskich. W godzinę później położyła się do łóżka, zasłoniętego złotymi i srebrnymi kotarami; tam spoczywała nie śpiąc ani nie gasząc światła.
Z uderzeniem północy dał się słyszeć potężny łopot skrzydeł. To Król Kruków powracał na nocleg. Zatrzymał się przed drzwiami, za którymi leżała jego żona.
- Kra, kra, kra! Zdmuchnij, żono, światło.
Królowa zdmuchnęła światło i Król Kruków wszedł do ciemnej komnaty.
- Kra, kra, kra! Słuchaj, żono. Powiem ci coś bardzo ważnego. Kiedyś byłem królem nad ludźmi. Teraz jestem Królem Kruków. Niegodziwiec posiadający wielką moc zmienił nas w zwierzęta, mnie i mój lud. Ale jest powiedziane, że czas próby skończy się.
Ty możesz w tej sprawie wiele uczynić. Liczę, że wywiążesz się ze swego obowiązku. Każdej nocy, tak jak dziś, będę przychodził spać u twego boku. Ale masz dopiero dziesięć lat. Staniesz się naprawdę moją żoną dopiero, gdy minie siedem lat. Do tego czasu nie próbuj mnie zobaczyć kiedykolwiek. W przeciwnym razie wielkie nieszczęścia spadną na mnie, na ciebie i na mój lud.
- Będę ci posłuszna, Królu Kruków.
Wtedy królowa usłyszała, jak Król Kruków zrzuca skrzydła i pióra. Uczyniwszy to położył się do łóżka. Królowa zlękła się. Wysunęła rękę i poczuła chłód obnażonego miecza, który jej mąż położył między sobą a nią.
Nazajutrz rano, nim nastał dzień, Król Kruków wstał w ciemności, zabrał z łóżka obnażony miecz, nałożył skrzydła i pióra i odszedł nie mówiąc dokąd.
Odtąd powtarzało się to samo każdego ranka i wieczoru. Królowa bała się Króla Kruków i kochała go, bo wiedziała, że jest silny i śmiały.
Biedaczce nudziło się tak żyć, z nikim nie rozmawiając. Aby się nieco rozerwać, wychodziła często bardzo wcześnie z koszykiem żywności. Wałęsała się po ulicy, brnąc przez śnieg i lód aż do zapadnięcia nocy. Nigdy nie napotkała żywej duszy.
Pewnego ranka, przechadzając się tak z dala od pałacu, królowa dostrzegła wysoką i bezśnieżną górę. Udała się w jej kierunku. Po siedmiu godzinach wspinania doszła do ubogiej chaty stojącej tuż obok sadzawki. Nad brzegiem sadzawki siedziała praczka pomarszczona jak pieczone jabłko i stara jak świat. Praczka śpiewała wyżymając bieliznę czarną jak sadza: Wróżko, wróżko moja miła, Wróżko, wróżko moja miła. Praca twa się nie skończyła. Dziewica się nie zjawiła.
- Dzień dobry, praczko! -powiedziała królowa. – Pomogę ci prać tę czarną jak sadza bieliznę.
- Z przyjemnością, nieboraczko.
Królowa póty zanurzała bieliznę w wodzie, póki nie stała się ona jak mleko biała. Wtedy stara praczka zaczęła śpiewać: Wróżko, wróżko moja miła, Praca twoja się skończyła. Dziewica się już zjawiła, Zaślubiona, wróżko miła.
Po czym powiedziała do królowej:
- Już dawno, nieboraczko, oczekiwałam ciebie. Czas mojej próby skończył się dzięki tobie. Ty, nieboraczko, nie przestałaś cierpieć. Twój mąż udzielił ci dobrych rad. Ale rady nie zdają się na nic. To, co ma nastąpić, nie ominie człowieka nigdy. Idź w swoją drogę i nie wracaj tu aż w dniu niezwykłej potrzeby.
Królowa wróciła do pałacu i wiodła dalej swoje codzienne i conocne życie. Minęło akurat siedem lat bez jednego dnia, od czasu jak Król Kruków poślubił ją przed domem Zielonego Człowieka na skraju lasu Ramier. Królowa myślała:
„Czas mojej próby mija. Jeden dzień mniej, jeden dzień więcej nie gra roli. Tej nocy dowiem się, jak wygląda Król Kruków”.
Gdy nadszedł wieczór, królowa zapaliła światło w swoim pokoju i schowała je tak dobrze, że było ciemno jak w piecu. A potem położyła się i czekała. Z pierwszym uderzeniem północy dał się słyszeć donośny łopot skrzydeł. To Król Kruków wracał na nocleg. Królowa słyszała, że zrzucił tak jak zazwyczaj skrzydła i pióra. Po czym wszedł do łoża, położył miecz między sobą i żoną i zasnął.
Wtedy królowa wyjęła z ukrycia światło i popatrzyła na swego męża. Był to młodzieniec piękny jak słońce.
- Boże, jaki piękny jest mój mąż!
Królowa zbliżyła się do łóżka ze światłem, ażeby lepiej przyjrzeć się mężowi. I w tej samej chwili spadła na niego kropla gorącego wosku. Król Kruków obudził się.
- Żono – powiedział – ściągnęłaś wielkie nieszczęście na mnie, na siebie i na mój lud. Jutro czas naszej próby miał się skończyć. Miałem być twym mężem pod postacią, w jakiej mnie widzisz. Teraz zostanę zabrany ze świata. Niegodziwiec, który ma mnie w swojej mocy, zrobi ze mną, co zechce. Ale stało się! Daremny żal. Wybaczam ci zło, które mi wyrządziłaś. Idź z tego pałacu, bowiem będą się w nim dziać rzeczy, których nie powinnaś widzieć. I niech ci szczęście sprzyja, gdziekolwiek się udasz.
Królowa wyszła płacząc. Wtedy niegodziwiec, który miał Króla Kruków w swojej mocy, wszedł do pokoju, skuł swego wroga łańcuchem żelaznym ważącym siedemset funtów i uniósł go wśród chmur na szczyt wielkiej góry na wyspie pośrodku morza. Tam wpuścił koniec łańcucha do otworu w skale, umocnił go ołowiem i siarką, lepiej niżby to uczynił najzręczniejszy mistrz ślusarski, po czym zagwizdał. Natychmiast nadbiegły dwa wilki, olbrzymie jak byki, jeden czarny jak sadza, drugi biały jak śnieg. Biały wilk czuwał w dzień, a spał w nocy, wilk czarny czuwał w nocy, a spał w dzień.
- Pilnujcie dobrze Króla Kruków.
- Będziemy ci posłuszni, panie.
Niegodziwiec odszedł, a Król Kruków pozostawał sam z dwoma wilkami, przykuty do szczytu wielkiej góry, na wyspie pośrodku morza.
Gdy się to wszystko działo, królowa opuściła pałac. Szła, szła wciąż prosto przed siebie i płakała gorzko. Doszła wreszcie, wciąż płacząc, do szczytu góry wielkiej i bezśnieżnej, gdzie była sadzawka i uboga chatka starej praczki.
- Nieboraczko – powiedziała stara – oto jesteś nieszczęśliwa, jak przepowiedziałam. Ale rady nie zdają się na nic i co ma się stać, nigdy człowieka nie ominie. Oddałaś mi kiedyś przysługę i sprzyja ci dziś szczęście. Masz, oto, parę żelaznych bucików, w których będziesz mogła pójść na poszukiwanie twego męża, więźnia szczytu gór na wyspie pośrodku morza. Oto torba, w której zawsze będzie chleb, ile byś go nie zjadła. Oto bukłak, w którym zawsze znajdziesz wino, ile byś go nie wypiła. Oto nóż do obrony i do ścinania błękitnej trawy, trawy, która śpiewa nocą i dniem, trawy, która kruszy żelazo. Gdy twoje buty pękną, będziesz niedaleka od wyzwolenia Króla Kruków.
- Dziękuję, praczko. – I królowa odeszła.
W trzy dni potem przybyła do kraju, w którym nie ma ani księżyca, ani nocy, w którym wiecznie świeci słońce. Szła tamtędy cały rok. Gdy chciało jej się jeść lub pić, nie brakło chleba w torbie ani wina w bukłaku. Kiedy chciało jej się spać, kładła się na ziemi i drzemała. Po roku znalazła trawę błękitną od czubka po korzeń, błękitną jak kwiat lnu.
Królowa wydobyła natychmiast swój złoty nóż.
- Królowo – powiedziała błękitna trawa – nie ścinaj mnie swym złotym nożem. Jestem błękitną trawą. Ale nie jestem trawą, która śpiewa nocą i dniem, trawą, która kruszy żelazo.
Królowa zamknęła swój złoty nóż i poszła.
W trzy dni potem przybyła do kraju, w którym nie ma ani dnia, ani nocy, w którym księżyc wiecznie świeci. Tam szła cały rok. Gdy chciało jej się jeść lub pić, nie brakło chleba w torbie ani wina w bukłaku. Kiedy chciało jej się spać, kładła się na ziemi i drzemała. Po roku znalazła trawę błękitną od czubka po korzeń, błękitną jak kwiat lnu.
Niebieska trawa śpiewała:
- Jestem błękitną trawą, trawą, która śpiewa dniem i nocą. Jestem błękitną trawą, trawą, która śpiewa dniem i nocą.
Królowa wydobyła natychmiast swój złoty nóż.
- Królowo – powiedziała błękitna trawa, trawa, która śpiewa dniem i nocą – nie ścinaj mnie twym złotym nożem. Jestem błękitną trawą, trawą, która śpiewa dniem i nocą. Ale nie jestem trawą, która kruszy żelazo.
Królowa zamknęła swój złoty nóż i odeszła.
W trzy dni potem przybyła do kraju, w którym nie ma ani słońca, ani księżyca, gdzie panuje wieczna noc. Szła tamtędy cały rok. Gdy chciało jej się pić albo jeść, nie brakło wina w bukłaku ani chleba w torbie. Kiedy chciało jej się spać, kładła się na ziemi i drzemała. Po roku usłyszała śpiew śród nocy:
- Jestem błękitną trawą, trawą, która śpiewa dniem i nocą, trawą, która kruszy żelazo. Jestem błękitną trawą, trawą, która śpiewa dniem i nocą, trawą, która kruszy żelazo.
Królowa wydobyła natychmiast swój złoty nóż i szła całą noc w kierunku, skąd pochodziła pieśń. Nagle jej buty żelazne pękły. Nastąpiła na błękitną trawę, trawę, która śpiewa dniem i nocą, trawę, która kruszy żelazo.
Złotym nożem królowa ścięła trawę, która wciąż śpiewała:
- Jestem błękitną trawą, trawą, która śpiewa dniem i nocą, trawą, która kruszy żelazo.
Królowa zamknęła swój złoty nóż.
Odeszła w ciemną noc, szła bosymi stopami pośród kolców. I szła tak długo, długo. Wreszcie skończyła się noc, wyjrzało słońce.
Królowa znalazła się nad brzegiem wielkiego morza, blisko małego statku.
Weszła na statek i popłynęła przez wielkie morze. Przez siedem dni i siedem nocy widziała tylko niebo i wodę. Ósmego dnia przybyła na wyspę i ujrzała Króla Kruków przykutego łańcuchem do szczytu wysokiej góry.
Zoczywszy królową, wielki biały wilk rzucił się na nią z otwartą paszczą.
Królowa wydobyła natychmiast swój złoty nóż i potrząsnęła trawą, która wciąż śpiewała:
- Jestem błękitną trawą, trawą, która śpiewa dniem i nocą, trawą, która kruszy żelazo. Jestem błękitną trawą, trawą, która śpiewa dniem i nocą, trawą, która kruszy żelazo.
Na dźwięk tej pieśni wielki biały wilk położył się i zasnął.
Wtedy królowa zarżnęła złotym nożem wielkiego białego wilka i wielkiego czarnego wilka.
Uczyniwszy to, dotknęła trawą łańcucha, który ważył siedemset funtów i skuwał Króla Kruków. Trawa wciąż śpiewała:
- Jestem błękitną trawą, trawą, która śpiewa dniem i nocą, trawą, która kruszy żelazo. Jestem błękitną trawą, trawą, która śpiewa dniem i nocą, trawą, która kruszy żelazo.
W jednej chwili trawa zwiędła i przestała śpiewać. Ale Król Kruków podniósł się wyprostowany i dumny jak Cezar.
- Kra, kra, kra! Dziękuję, żono.
Uczyniwszy to zawołał na cztery strony świata:
- Kra, kra, kra!
A kiedy tak wołał, stada kruków zlatywały się z czterech stron świata i natychmiast przybierały postać ludzką.
Gdy wszyscy się już zjawili, król powiedział:
- Dzielni ludzie, nasze troski skończyły się. Popatrzcie tam. To król, mój przyjaciel, przybywa po nas z siedmioma tysiącami okrętów. W ciągu miesiąca będziemy wszyscy w naszym kraju.
Nie mogłam się zdecydować, z której bajki czerpać inspirację.
.gif)
